Vervuilde curcumine; je slikt toch geen petroleum?
De magische geelwortel
De term curcumine verwijst naar het gele pigment uit de geelwortel. Het staat ook wel bekend als ‘curcuma longa’ (in het Nederlands ook gespeld ‘kurkuma longa’). Zelfs als ook maar de helft van alle claims zou kloppen, dan nog zijn de resultaten indrukwekkend. Hoe het ook zij: De hoofdproducent van geelwortel -India- vaart in ieder geval wel bij alle aandacht.
Curcumine, kurkuma, kurkuma
Bij supplementen worden deze termen veelal door elkaar gebruikt. Technisch gezien beschijft de term ‘turmeric’ de gele poeder die gebruikt wordt in de keuken om gerechten kleur te geven en op smaak te brengen. Curcuma is de naam van de wortel en curcumine is de naam van de groep ‘polyfenolen’ die in deze geelwortel is. Deze ‘polyfenolen’ zijn bioactieve plantstoffen die het menselijke lichaam op uiteenlopende beïnvloeden. Bij curcumine zijn de effecten zo in het oog springend en zo talrijk dat je ze niet meer kunt ontkennen.
Meerdere losse stoffenjes
Curcumine beslaat een heel scala aan losse stofjes: de curcuminoiden. In de meeste voedingssupplementen tref je drie hoofdvormen aan: curcumine, demethoxycurcumine en bisdemethoxycurcumine. Maar nog steeds is slechts een minderheid van de curcuminoiden bekend binnen de wetenschap. Naar schatting gaat het om meer dan honderd afzonderlijke verbindingen.
Naast de drie hoofdvormen worden onder meer de volgende curcumineanalogen aangetroffen:
Hydrazinocurcumine, monomethylcurcumine, hydra-zinodemethoxycurcumine, hydrazinobisdemethoxycurcumine, dihydrocurcumine, hydrazinobenzoyl-demethoxycurcumine, hexahydrocurcumine, octahydrocurcumine, octahydrocurcumine-11-hydroxycurcumine, trimethylcurcumine-hydroxycurcumine, trimethylcurcumine-11-hydroxycurcumine.
Ongeveer 2-6% van de kurkuma wortel bestaat uit curcuminoïden. Het vermoeden is dat de synergie tussen deze curcuminemoleculen een beter biologisch effect geeft dan het gebruik van geïsoleerde curcuminevormen. Het is dus Het is dus aan te raden altijd een 100% natuurlijk curcumineproduct te gebruiken met een breed scala aan curcuminoïden.
Lang niet alle supplementvarianten zijn natuurlijk. Op de markt zijn ook kunstmatige (op petroleum gebaseerde) curcumineproducten. Deze zijn goedkope, maar zelfs stukken minder effectief en misschien niet eens veilig.
‘Het is dus aan te raden altijd een 100% natuurlijk curcumineproduct te gebruiken met een breed scala aan curcuminoïden.’
Curcuminoïden: het probleem met de opname De grootste uitdaging rondom curcumine omvat zonder twijfel de opneembaarheid. Deze is heel erg laag. Het kiezen voor een goed product draait dus -naast de natuurlijke oorsprong- voornamelijk om de opname. Het lichaam neemt curcuma zo slecht op dat bijna alle cucumine nauwelijks de bloedbaan bereikt. Dit probleem ligt besloten in de structuur van de moleculen. Intact kunnen ze niet de darmwand passeren en vervolgens de lever ze af tot metabolieten die niet, of nauwelijks werkzaam zijn.
Dit probleem lijkt overigens niet te bestaan in India, zo blijkt uit onderzoek. Daar bereikt de bevolking ondanks de slechte opname toch hoge bloedconcentraties. Ten eerste ligt de dagelijkse consumptie van curcumine ten aanzien van de rest van de wereld het allerhoogst. Tien tweede blijkt het bijmengen van een vetachtige substantie liposomen te creëren. Deze liposomen -die de curcumine als het ware inkapselen- zijn in staat om de curcuminoiden door de darmwand heen te loodsen. Eenmaal in de bloedbaan aangekomen is curcumine stabiel en blijkt het in een groot aantal weefsels prima opneembaar, zelfs in de anderszins moeilijk te bereiken hersenen.
‘ Deze liposomen -die de curcumine als het ware inkapselen- zijn in staat om de curcuminoiden door de darmwand heen te loodsen.’
Niet voor niets meest populaire kruid ter wereld
Niet alleen in India is de geelwortel het meest populaire keukenkruid. Ook in het Westen profiteert men volop van dit gele wonderpoeder. Niet direct in de keuken, maar met naam als supplement.
Met vele vele studies is curcumine één van de meest en beste directe botanische verbindingen in de biomedische literatuur. Veel traditionele gebruiksindicaties zijn met moderne onderzoeksmethoden bestendigd. Curcumine lijkt dan ook echt iets unieks te hebben. Er zijn meer dan 175 fysiologische effecten bekend, evenals meer dan 600 mogelijke indicaties voor gebruik. Het vermogen om verschillende systemen onder invloed, de natuurlijke herkomst en de minimale toxiciteit bij conventionele (orale) inname maakt curcumine een waardevolle stof in het huidige en mondiale tijdsgewricht. En steeds meer mensen lijken dit te beseffen!
Uniek: Curcumine als DHA booster
Een sprekend voorbeeld dat onlangs is ontdekt, betreft het mechanisme waarlangs curcumine een effect lijkt te hebben op concentraties van het omega-3 vetzuur docosahexaeenzuur (DHA) in de hersenen: mits gelijktijdig met alfa-linoleenzuur (ALA)
Dit is van praktisch belang voor de naam veganisten en vegetarisch. De meest wezenlijke leveranciers van DHA in het dieet zijn normaal gesproken producten van oorsprong. Veganisten en groenten hebben daarom vaak lagere DHA bloedwaarden in vergelijking met omnivoren.
De conversie van DHA uit plantaardige voorlopers is erg laag. Dit roept de vraag op of andere dieetbestanddelen mogelijk een aandeel hebben in de productie van DHA. Curcumine lijkt hier mogelijk een rol te spelen: het vergroot de mix van enzymen die ervoor zorgt dat plantaardige vetzuren naar DHA worden ontworpen. Tevens is het een antioxidant en heeft de inherente naam aan oxidatieve stress zeer waarschijnlijk een gunstig effect op DHA-concentraties.
Er is overigens ook goed nieuws voor omnivoren: curcumine laat ook een synergie zien in het zenuwstelsel met DHA zoals bijvoorbeeld uit krillolie van Extra Virgin Kabeljauw Levertraan.
Curcumine: ken de regels
Om de opname van curcumine te optimaliseren gebruik makende uiteenlopende productietechnieken. De meest interessante, door wetenschap ondersteunde vormen van curcumine zetten we hieronder op een rijtje.
Er zijn in de afgelopen jaren grote stappen voorwaarts gemaakt door de industrie. Hierdoor lijkt de bekende en veel gebruikte combinatie van curcumine en piperine (zwarte peper) wat minder op de voorgrond te staan. Standaardcurcumine 95% extracten, gecombineerd met piperine, hebben als groot nadeel dat gebruikte niet altijd gestandaardiseerd zijn op het aantal curcuminoïden. Dat wil zeggen dat per merk de herkomst en precieze samenstelling mogelijk verschilt. Ongewenste verontreinigingen en verminderde resultaat kunnen dan ook niet worden uitgesloten. Daarbij kunnen curcumine-piperine combinaties niet door iedereen worden gebruikt. Piperine vergroot niet alleen de absorptie van curcumine maar beïnvloed ook veel andere farmacotherapeutische verbindingen. Vooral bij oraal medicijnengebruik kan dit dan ook gevolgen hebben.
Kies daarom voor ofwel curcumine-piperine combinaties geproduceerd door gerenommeerde biologische bedrijven, of één van de hieronder kort besproken gepatenteerde varianten. Door de strenge kwaliteitscontroles en dus constante kwaliteit van deze producten ben je hiermee hopelijk in staat een miskoop te voorkómen.
BCM-95® – DolCas Biotech
BCM-95® is een gepatenteerde, 100% vorm natuurlijke van curcumine waarin curcuminoïden gemengd worden gebruikt voor het aanbrengen van oliën van de turmeric (geel) wortel – Ar-turmerone. De opname is uitstekend gevalideerd, dit in verschillende wetenschappelijke onderzoeken.
[Unieke] eigenschappen:- Opname wetenschappelijk gevalideerd
- Bevat oliën in combinatie met curcuminoïden
Meriva® – Indena
Meriva® fytosoom curcumine is tevens een gepatenteerde vorm waarin de curcuminoïden een complexe vormen met microkristallijne cellulose en sojalecithine (een fosfolipide) vormen.
[Unieke] eigenschappen:- Curcumine Fytosoom · Opname wetenschappelijk gevalideerd
CurcuWin ™ – OmniActives Gezondheidstechnologie
CurcuWIN ™ maakt gebruik van de gepatenteerde UltraSOL ™ technologie om de curcuminoïden moleculair te gebruiken met behulp van een hydrofiele drager, antioxidanten en cellulosederivaten.
[Unieke] eigenschappen:- Absorptie wetenschappelijk gevalideerd
- UltraSOL ™ Curcumine
Longvida® – Verdure Sciences
Bij deze gepatenteerde vorm van curcumine wordt gebruik gemaakt van de “Solid Lipid Curcumin Particle” technologie. Exacte details zijn niet betrouwbaar; in ieder geval maakt deze technologie gebruik van een lipofiele matrix. Hiermee worden curcuminoïden voorzien van een onhulling.
[Unieke] eigenschappen:- SLCP ™ technologie · Absorptie wetenschappelijk gevalideerd
Curcumine C3 Complex® – Sabinsa Corporation
Curcumine C3 Complex® is een gepatenteerde vorm van curcumine met uitgebalanceerde verhoudingen tussen de drie hoofdcurcuminoïden: curcumine, bisdemethoxycurcumine, en demethoxycurcumine.
[Unieke] eigenschappen:
- Unieke samenstelling van curcuminoïden · Absorptie wetenschappelijk gevalideerd
Theracumin® – Thera Innovations Inc.
Theracumin® is een gepatenteerde vorm van curcumine waarbij de curcumine gemicroniseerd is (tot zeer kleine deeltjes teruggebracht) en daarna wordt vermengd met “ghatti”, een plantaardige gom. Hierdoor ontstaat er een colloïdale (“gelijmde”) curcuminesuspensie.
[Unieke] eigenschappen:
- Colloïdale curcumine suspensie · Absorptie wetenschappelijk gevalideerd
