Dit jaar reizen de mensen met angst door Azië omdat er in het land steeds meer bezorgdheid is over de verdere verspreiding van het nieuwe Corona-virus. Volgens de autoriteiten zijn meer dan 4000 mensen besmet en zijn 106 mensen gestorven. Zieke mensen zijn ook gemeld in verschillende andere landen, zoals de Verenigde Staten. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft een crisisbijeenkomst gehouden om te bespreken hoe verder te gaan. Maar wat heeft een virus in Azië te maken met dagelijks handen wassen?

Er worden elke dag meer voorzorgsmaatregelen genomen op de luchthaven van Peking. Deze omvatten koortsmetingen voor passagiers die net zijn geland uit Wuhan, waar de oorsprong van het nieuwe virus ligt. Het nieuwe virus behoort tot de Corona-virusfamilie en is verwant met het SARS-virus, wat in 2002 en 2003 tot een pandemie heeft geleid die ook in Azië is begonnen. De meeste patiënten hebben alleen milde symptomen zoals koorts en ademhalingsproblemen. Van 5 mensen die na de infectie stierven, is bekend dat ze reeds bestaande aandoeningen, zoals hartaandoeningen en diabetes, hadden toen ze besmet raakten. 

Kiemen en hun gevolgen

Maar ziekten worden niet alleen overgedragen door virussen, maar ook door bacteriën, schimmels, parasieten en algen. In de geneeskunde worden deze ziekteverwekkers kiemen genoemd. Deze kunnen door de lucht worden overgedragen, door contact met onze medemensen, objecten of voedsel en daardoor ziekten veroorzaken.

Ziekten overgedragen door voedsel zijn naar schatting de belangrijkste oorzaak van ziekten bij 48 miljoen mensen en 3.000 sterfgevallen per jaar in de Verenigde Staten. Deze ziekten worden veroorzaakt door ziektekiemen zoals het norovirus en de bacteriën Escherichia coli (E. coli) en Salmonella. Een voorbeeld hiervan is de salade, die in juni 2018 met E. coli besmet raakte. 

Er zijn onschadelijke E. coli-stammen die in de darmen van mensen en dieren leven en de spijsvertering ondersteunen. Er zijn echter ook enkele bacteriestammen die diarree, urineweginfecties, luchtwegaandoeningen, longontsteking en zelfs bloedvergiftiging kunnen veroorzaken. Wat nog belangrijker is, is dat veel stammen resistent zijn geworden voor antibiotica vanwege het gebruik van antibiotica bij landbouwhuisdieren. Dit betekent dat het vlees en dierlijk afval antibiotica bevatten. 

Maar E. coli is niet de enige schadelijke kiem. Salmonella is ook elk jaar verantwoordelijk voor ziekenhuisopnames en sterfgevallen, en in 2012 was het zeer besmettelijke norovirus de oorzaak van door voedsel overgedragen ziekten die tot braken en sommige sterfgevallen hebben geleid.

Hoe worden kiemen overgedragen?

Feces van mensen en dieren bevatten vaak dergelijke ziektekiemen. Een gram menselijke ontlasting kan tot een triljoen bacteriën bevatten!Als je naar het toilet gaat, een luier verschoont of rauw vlees aanraakt en je handen niet wast, kunnen deze bacteriën op je handen komen en zich naar je mond, ogen, neus en al het andere dat je aanraakt verspreiden, bijv. leuningen of speelgoed, maar ook op eten en drinken of andere mensen, die je zelf en anderen ziek kunnen maken. De bacteriën vermenigvuldigen zich vervolgens en verhogen het risico op infectie voor je en anderen om je heen.

Dus laten we de tijd nemen om je handen te wassen, omdat het te vaak en te snel en veel te vluchtig gebeurt. Het is nu vooral belangrijk omdat op het noordelijk halfrond het hoogtepunt van het griepseizoen is bereikt. En handen wassen is eigenlijk heel eenvoudig en een kinderspel. Het is ook de gemakkelijkste bescherming tegen vele ziekten. Volgens studies kan het risico op alleen diarree worden gehalveerd door handen te wassen. Dit komt omdat ongeveer 80% van alle infectieziekten via de handen worden overgedragen. Maar dan niet rechtstreeks door de huid, maar door het gezicht aan te raken. De ziekteverwekkers kunnen dan via de slijmvliezen van de mond, ogen en neus het lichaam binnendringen. 

Wanneer moet ik mijn handen in het dagelijks leven wassen? 

Telkens als

• Je thuis komt
• Je het toilet hebt bezocht
• Je luiers hebt verschoond of als je je kind hebt geholpen na toiletgebruik
• Je niest, hoest of je neus snuit
• Je contact met afval hebt gehad
• Je contact met dieren, diervoer of dierlijk afval hebt gehad

Altijd voor

• het eten
• het gebruik van medicijnen of cosmetica 

Altijd voor en na

• het bereiden van maaltijden en tussendoor, vooral als je rauw vlees hebt verwerkt
• contact met zieke mensen
• de behandeling van wonden 

De handen goed met zeep en water wassen vermindert niet alleen ademhalings- en darmziekten, maar kan ook antibioticaresistentie bestrijden. Handen wassen kan diarree, aandoeningen van de luchtwegen en infecties die meestal met antibiotica worden behandeld voorkomen. Dus als je het aantal van deze infecties vermindert, kun je het aantal voorgeschreven en ingenomen antibiotica verminderen! Bovendien zijn veel op voedsel gebaseerde ziektekiemen al resistent tegen antibiotica. Het wassen van je handen kan dus voorkomen dat je ziektekiemen krijgt die moeilijk met conventionele behandelingen te behandelen zijn. Daarom is het belangrijk om je handen te wassen!

Hier zijn enkele fouten die vaak worden gemaakt bij het wassen van handen: je handen te kort wassen. Het moet een goede 20-30 seconden duren en voorkom het wassen met te heet water. Het hete water is niet veel beter voor het mechanisch wassen van de bacteriën, maar het kan wel de beschermende zuurmantel van de huid aantasten. De beschermende pH-laag van de huid is licht zuur en daarom kunnen bacteriën de huid niet rechtstreeks binnendringen. De pH van de huid is 5 tot 5,5. pH-neutraal is 7 en klassieke zepen hebben een pH van 9, d.w.z. ze verstoren de zuurmantel als je je handen te vaak wast. Het is het beste om een zeep te gebruiken die pH-neutraal of pH-huidneutraal is. 

Hoe was ik mijn handen goed?

1) Maak je handen nat met schoon, stromend water en breng zeep aan.

Als je je handen in een plas met stilstaand water plaatst, kan dit besmetting veroorzaken. Het gebruik van zeep is effectiever dan alleen water, omdat oppervlakte actieve stoffen in de zeep vuil en microben van de huid verwijderen. Studies hebben niet bevestigd dat antibacteriële zepen beter zijn dan normale zepen; integendeel, ze kunnen bacteriële resistentie en hormonale effecten veroorzaken. Gebruik dus geen antibacteriële zeep!

2) Boen je handen door ze met de zeep te wrijven.

Zeep grondig de rug van je hand, tussen je vingers, je duim, de handpalmen, je vingertoppen en onder je nagels. Door de handen in te zepen en te schrobben, ontstaat wrijving, waardoor vuil, vet en microben van de huid worden verwijderd.

3) Scrub je handen gedurende minstens 20 seconden.

Een eenvoudige truc: neurie het nummer “Happy Birthday” twee keer.

4) Spoel je handen grondig onder helder, stromend water.

De zeep bevat de microben en vuil van je handen zodat ze kunnen worden afgespoeld. Spoelen verminderd ook huidirritatie.

5) Droog je handen met keukenpapier af.

Op openbare plaatsen is het handig om de deuren na het handen wassen met een papieren handdoek te openen. Zo bescherm je je tegen kiemen.

Conclusie

Hoewel handen wassen de eerste verdedigingslijn is tegen bacteriën en virussen, kan teveel handen wassen het tegenovergestelde doen! Ten eerste zijn niet alle bacteriën schadelijk, maar veel bacteriën in je huid zijn verantwoordelijk voor je gezondheid. Ten tweede kan overmatig handen wassen beschermende oliën verwijderen die het risico op huidbreuken vergroten. Hierdoor kunnen bacteriën onder je huid en in je lichaam komen. Het verwijderen van deze beschermende oliën kan een uitdaging voor genezing worden, vooral in droge en winterse klimaten! 

Dus als je je handen goed wast, kun je niet alleen het risico op door voedsel overgedragen ziekten, ademhalingsziekten en darmziekten verkleinen, maar ook antibioticaresistentie bestrijden. Zorg dus dat je handen schoon zijn en je kunt het risico op ziekte verkleinen!