Na een paar dagen dat helemaal los zijn gegaan op het gebied van slecht eten, overmatige alcoholconsumptie en de andere ‘geneugten desch levensch’, is de tijd om de teugels weer strakker aan te halen. Daartoe heeft men van oudsher een periode van vasten ingelast. Slechts weinig mensen houden zich hieraan, maar zoals bij de meeste rituelen, schuilt er in de Vastentijd ook een grote symbolische waarde. Het is een tijd van soberheid, herstel en een nieuwe, intensere kijk op je levenswandel. Verstandig om er eens serieus naar te kijken; je darmmicrobioom zal je sowieso heel erg dankbaar zijn!

Herstel

Voor de meeste Carnavalsvierders geldt dat er over hoeveelheden alcohol, vet- en suikerrijk voedsel naar binnen zijn gegaan. Een paar dagen per jaar moet wel lukken, maar ook deze uitschieters kunnen een flinke wissel op je anders zo gezonde leven trekken. Sterker: slechts een enkele glazen alcohol heeft al een effect op de bacteriën in ons lichaam: vooral het afvalproduct van alcohol (acetaldehyde) lijkt schadelijk te zijn. Het goede nieuws is echter: het leven in je darmen valt goed van buitenaf goed te beïnvloeden. Sterker nog: uit onderzoek blijkt dat -anders dan bij vele andere lichaamsprocessen- de omgevingsfactoren meer bepalende zijn dan bepaalde factoren.

Balans in je buik

De darmen bevatten meer dan 100 biljoen bacteriën en deze bacteriepopulatie in zijn geheel heet het darmmicrobioom. Wanneer de voor ons minder praktische bacteriën de voor ons gevaarlijke bacteriën overtreffen, ontstaat er een minder fraaie balans in de darmen. En de kans is rijkelijk aanwezig dat in Carnaval -met al zijn uitspattingen- niet alleen je hoofd uit balans is, maar ook het leven in je buik!

En nu?

Vasten! Of in ieder geval weer beter op je eetgewoonten letten. Slechte darmbacteriën houden van snelle suikers voor energie, terwijl de voor ons nuttige bacteriën zich het prettigst voelen bij dichte, vezelige bladgroenten en andere groenten die suiker bevatten.

Het eten van minder suiker en meer groenten kan je weer snel in een gebalanceerde staat brengen en je darmgenezingsproces versnellen. Alcohol heb je vermoedelijk al voldoende op en naar alle waarschijnlijkheid is de gedachte aan een glas bier al voldoende om een ​​oprisping te krijgen. Alcohol vervangen door -gewoon- water dus. En als je helemaal fanatiek aan slag wilt gaan: Noteer wat je eet in een soort logboekje. Zo kun je, in deze nieuwe ‘opstartfase’, ontdekken waar je lichaam slechter, of beter op reageert. Zoals eerder gesteld kan een periode van ‘plain and simple’ vasten ook een wonder uitvoeren.

Tuin, bemesting, begroeiing

Een mooie metafoor in deze is de volgende: Het darmmicrobioom kun je zien als een tuin. Het grond waarop je je eigen groenten en bloemen verbouwt: je dagelijkse voedsel. Soms schiet dat net iets te kort en heb je wat extra’s nodig: Compost! Een goede compost zou een prebiotica kunnen zijn. Deze compost -prebiotische vezels- is niet verteerbaar door de mens en heeft dus geen directe voedingswaarde. Prebiotische vezels passeren intact de maag en het bovenste deel van de dunne darm. In het onderste deel van de dunne darm en in de dikke darm worden de vezels gefermenteerd door verschillende soorten bacteriën en gistsoorten. In ruil voor deze voeding produceren ze een reeks van stoffen die wel te gebruiken zijn voor de mens.

Naast vruchtbare grond en in sommige gevallen wat extra compost heb je natuurlijk ook zaad nodig: je wilt per slot van je eigen groenten en gezaaide bloemen: Probiotica.

Probiotica bevatten -in tegenstelling tot prebiotica- zelf wel bacteriën. Het planten van ‘zaadjes’ (probiotica) en het bijvoeden met ‘compost’ (prebiotica) in de tuin die het darmmicrobioom heet, is makkelijk en effectief.

Terug naar Vastentijd

Eigenlijk is het dus helemaal niet zo’n gek idee om na een periode van uitbundigheid weer zelfs op de rem te trappen, te vasten en in ieder geval goed te herstellen. Goed voor zowel lichaam als geest. Wetenschap had men vroeger nauwelijks voor handen, maar wijsheid misschien des te meer.

Welke invulling je daar aan geeft en hoever je hierin gaat is een afweging die je iedere keer opnieuw kunt maken. Maar de essentie blijft: Wat je ook eet, drinkt, doet, of laat: kies er boven alles BEWUST voor!