Een uitgebalanceerd patroon in voeding, rust en beweging: het klinkt zo eenvoudig, maar is tegelijkertijd een leefwijze die in onze hectische maatschappij erg moeilijk consistent te bereiken en behouden is. En dat terwijl juist deze factoren op orde hebben ontzettend waardevol is om op een natuurlijke manier zo gezond mogelijk te blijven. In welke therapie vormen komt dit advies als basis voor, en wat zijn simpele tips om zo dicht mogelijk bij het ideaalbeeld te komen?

Deze week bespreken we pijler 2: Reinheid.

Je mond gezond

Sterke, schone tanden en een gezond oraal microbioom zijn een belangrijk aspect van onze gezondheid. Belangrijk, omdat je tanden, speeksel en mondflora je voedsel klaarmaken voor vertering in maag en darmen. Maar ook het voorkomen van tandbederf (en de mogelijke lange termijn effecten ervan op je lichaam) begint uiteraard in je mond- en wat je erin stopt.

Hoe kwalitatief hoger je voeding en hoe verfijnder het afgestemd is op jouw specifieke behoeften en doelen, hoe beter je basis. Denk eens aan de volgende voeding om je mondflora te voeden en ondersteunen:

• Eet voldoende vetoplosbare vitaminen A, D, E en K2. Eet je geen dierlijke producten? Supplementen kunnen helpen; in plantaardige voeding komen deze vitaminen aanzienlijk minder voor.
• Eet mineraalrijke voeding: zink, magnesium en calcium bijvoorbeeld zijn belangrijk voor het sterk en gezond blijven van je tanden en mondflora.
• Kies regelmatig voor voedingsmiddelen die rijk zijn aan pre- en probiotische factoren zoals gefermenteerde zuivel en groenten. Zo voed je je mondflora, en help je je vertering een handje. Wees zo zuinig mogelijk met (geraffineerde) suiker en meelproducten.
• Hoe vaker je eet, hoe vaker je mond microbioom aan de slag moet. Geef ze eens een paar snipperuurtjes door je te beperken door hooguit 3 eetmomenten per dag, zodat ze weer tot rust en in balans kunnen komen.

Door middel van gebitshygiëne houd je je mond verder schoon. Natuurlijk is tanden poetsen en zo nodig flossen belangrijk voor sterke tanden en gezond tandvlees. Een extra natuurlijke ondersteuning is het spoelen van je mond met een lauwe zoutoplossing. Dit kan verlichtend zijn bij wondjes of ontstekingen in je mondholte, en helpen bij een slechte adem.

Ook hydratatie is van belang. Genoeg water drinken, maar ook je slaap heeft hier invloed op: met een open mond slapen droogt je mondholte uit, wat ongewenste bacteriegroei bevordert.

Meer tips voor een gezonde mond vind je in ons speciale blog hierover!

Je innerlijke mens in het reine

Handen wassen is natuurlijk de poortwachter van hygiëne (lees hier alles over in ons blog over handen wassen). Wanneer je lichaam echter te kampen heeft met een forse bacteriële infectie, wordt al snel gegrepen naar antibiotica als oplossing. Met de kennis van nu weten we dat antibioticagebruik veel nadelen heeft voor het milieu en de microbiologische balans in mens en dier, naast dat steeds meer bacteriën er resistenter voor worden. Dit zou kunnen leiden tot het zogenoemde ‘post antibiotic era’: een toekomst waarin microben antibiotica kunnen weerstaan, en vrij spel hebben in ons lichaam. Het goede nieuws is dat de wetenschap veelbelovende stappen maakt in onderzoek naar natuurlijker alternatieven voor antibiotica.

Had je al eens van de volgende ontwikkelingen gehoord?

• Een alternatief voor of aanvulling op antibiotica voor niet-levensbedreigende hardnekkige infecties, zijn bacteriofagen. Iedere bacterie heeft zijn eigen bacteriofaag nemesis, die ook van nature in het lichaam voorkomt. Deze valt de bacterie aan door zich eraan te binden en zijn DNA erin te injecteren en vermenigvuldigen, om zo de bacterie van binnenuit te vernietigen. Het voordeel is dat wanneer een bacterie niet erg onder de indruk is van zijn nemesis faag, er een combinatie gemaakt kan worden van meerdere bacteriofagen als andere aanvalstactiek. Buiten Nederland worden bacteriofagen al experimenteel ingezet wanneer antibiotica geen soelaas biedt.
• Een andere innovatieve ontwikkeling is het gebruik van lysine (een essentieel aminozuur) in de strijd tegen bacteriële infecties. Door de lysine laboratorisch licht aan te passen krijgt het een selectiever doelgebied, zodat lysine net zoals bacteriofagen gericht specifieke bacteriestammen kan uitschakelen. Niet meer de baby met het badwater weggooien dus, als het gaat om het microbioom en infecties!

Dit zijn een aantal interessante concepten die ons blikveld kunnen verruimen op het gebied van het aanpakken van bacteriële infecties. Ook op gebied van voedingsextracten en hun potentiële antibacteriële eigenschappen lopen wetenschappelijke onderzoeken, die we met aandacht volgen.

Je huid soepel en schoon

Ook je huid heeft belang bij wat je kiest qua voeding. Een schone, gezonde huid is een samenspel van genetica en epigenetica, maar ook je darmen spelen hier een niet te onderschatten rol in. Hierin staat de darm-huid as centraal: de connectie tussen je darmen en je huid.

Sinds 1930 is de connectie tussen de darmen en de huid al beschreven en onderzocht. Je darmgezondheid heeft namelijk niet alleen een sterke connectie met je immuunsysteem, slaap, stressbestendigheid en metabolisme. Als je darmen gezond zijn, zal ook je huid dit reflecteren.

Zo bleek bijvoorbeeld uit een studie dat deelnemers met rosacea (waarbij de huid rood is en vaker onzuiverheden optreden) tot 10 keer vaker ook aan SIBO leden dan deelnemers zonder rosacea. Wanneer de bacteriële overgroei in de dunne darm werd aangepakt, klaarden ook de onzuiverheden op tijdens dit onderzoek.

Ook is bekend dat een glutenallergie of -intolerantie tot uiting kan komen via de ziekte van Duhring, een huidaandoening die bultjes en blaasjes veroorzaakt. 10-15% van alle coeliakie patiënten heeft deze aandoening, maar ook zonder bekende glutenallergie is een glutenvrij dieet de belangrijkste en meest effectieve behandeling voor de ziekte van Duhring.

Naast je darmen en mond, heeft ook je huid een eigen microbioom. Deze beïnvloed je (naast je voeding, stressniveau en slaap) ook door hoe je je huid verzorgt en reinigt. Zeker nu we niet meer alleen te maken hebben met blootstelling aan zonlicht, maar ook steeds meer blauw licht tot ons nemen via schermen, is het goed je huid uitwendig te verzorgen.

Heb je al eens gedacht aan de volgende vormen van huidverzorging?

• Huidverzorging van binnenuit: drink voldoende water, dat is heel belangrijk voor een soepele, gezonde huid. En zorg dat je naast de voeding die goed is voor je mondgezondheid, ook genoeg vezels, vetten en collageenrijke producten eet.
• Beweeg. Het is goed voor je bloedsomloop en zweten helpt afvalstoffen af te voeren. Met buiten bewegen krijg je ook je portie zonlicht- twee vliegen in één klap!
• Cosmetica kun je vaak vervangen door natuurproducten zoals zuivere jojoba olie of rozenbottelolie om je huid te verzorgen, of natuurlijke zeezout en appelazijn om te exfoliëren. En aloe vera kun je vanwege zijn verzachtende eigenschappen als cosmetisch product kopen, maar met een aloe vera plant in huis kun je het ook puur natuur aanbrengen op de huid door een stukje blad af te snijden.

Zoals je gelezen hebt, zijn rust, milde hygiëne en voeding cruciale onderdelen van een gezond lichaam dat zoveel mogelijk in het reine en in balans is. Maar welke voeding heeft de eigenschappen om het zelf-reinigende en herstellende vermogen van het lichaam zo optimaal mogelijk te laten functioneren? Dat bespreken we in het laatste blog in het drieluik van het goede leven: Keto.