Invloed van slaap

Dit derde deel heeft een grote invloed op de overige twee derden: de tijd dat je wakker bent. Dit wordt jammer genoeg nog steeds erg onderschat. De functies en mechanismen van slaap zijn nog niet compleet bekend. Het is echter wel duidelijk dat slaap essentieel is.

Slecht of te weinig slapen heeft een invloed op ieder aspect van het leven. Optimale slaap zou daarom een centrale plek moeten innemen in ieder proces dat op verbetering of optimale gezondheid gericht is. Je kan hierbij bijvoorbeeld denken aan programma’s voor afvallen, topsport of specifieke gezondheidsoptimalisatie.

Kwaliteit van slaap

Jammer genoeg is het vaak moeilijk om de kwaliteit en duur van je slaap goed, dat wil zeggen objectief, te beoordelen. Er zijn verschillende slaap apps en trackers die je zou kunnen gebruiken; slaap onderzoek in een ziekenhuis of thuis is ook een optie. Dit zijn oplossingen met een prijskaartje en soms ook niet erg praktisch.

Gelukkig is er een test die je gratis thuis kan doen om te beoordelen of je voldoende of goed genoeg slaapt. De slaaplatentie-test die door de “vader van slaap onderzoek” Nathaniel Kleitman is ontwikkeld klinkt misschien een beetje raar maar is op wetenschappelijke data gebaseerd.

Doe de slaaptest!

Ga in een rustige en donkere kamer liggen in het begin van de middag (let op: dit is een test die overdag plaats moet vinden). Hou een lepel vast en houd hem over de rand van het bed. Leg een metalen dienblad of ovenschaal op de vloer naast je bed. Kijk hoe laat het is en sluit je ogen. De vraag is nu: val je in slaap? Zo ja, hoe snel is dat nadat je gaat liggen?

Als je in slaap valt glijdt de lepel uit je handen en valt op de ijzeren plaat naast je bed. Het gekletter maakt je weer wakker. Kijk meteen op de klok en evalueer hoeveel tijd er verstreken is. Professor Kleitman geeft 3 scores:

– Val je binnen 5 minuten in slaap dan heb je een serieus slaaptekort.
– Val je binnen 10 minuten in slaap dan heb je een hinderlijk slaaptekort.
– Val je pas na 15 minuten in slaap dan heb je geen slaaptekort.

Snel slapen is niet beter

Snel in slaap vallen correleert bijna altijd met zelf-gerapporteerde moeheid overdag. In studies zien onderzoekers dat mensen met een extreem slaapgebrek vaak binnen 1 minuut in slaap vallen. ’s Nachts snel in slaap vallen is overigens ook een indicator van slaapgebrek. Ben je weg zodra je op je kussen gaat liggen, dan slaap je ook niet genoeg.

Geef je de voorkeur aan een iets modernere en makkelijkere variant van de test, dan kan je simpelweg een alarm instellen op 15 minuten. Val je in slaap voordat het alarm af gaat, dan krijg je niet genoeg slaap. De mate van slaapgebrek is dan misschien niet helemaal duidelijk, maar de oplossing is hetzelfde!