Bij het inwinnen van informatie over de heilzame effecten van cannabis wordt al snel duidelijk dat deze plant een sterke invloed heeft op het menselijke lichaam. Het is vrij uniek dat één plant zoveel verschillende delen van ons lichaam en geest kan beïnvloeden. Maar hoe is dit mogelijk? Hoe kan het zijn dat het zo breed werkt? En hoe kan het zo krachtig maar tegelijkertijd ook veilig zijn?

De zoektocht naar de antwoorden op deze vragen hebben geleid tot de ontdekking en verdere detaillering van het endocannabinoïde systeem. Een centraal fysiologisch onderdeel van het menselijke lichaam.

Het endocannabinoïde systeem werd in 1990 ontdekt door Miles Herkenham en wordt als een van de meest belangrijke medische ontdekkingen bestempeld na steriele operatietechnieken en antibiotica. Door de jaren heen heeft de realisatie plaatsgevonden dat het endocannabinoïde systeem een hoofdcontrole systeem is van onze hele fysiologie.

De manier waarop het homeostase reguleert en moduleert is erg bijzonder en fascinerend. Bijna bij iedere indicatie waarbij chaos op celniveau van toepassing is speelt het endocannabinoïde systeem een belangrijke rol. Het is dus duidelijk dat het van groot belang voor het normaal functioneren van het lichaam.

Het endocannabinoïde systeem is ruim 600 miljoen jaar geleden ontstaan en vanuit een evolutionair perspectief is het zeer interessant dat in veel fylogenetisch diverse organismen hetzelfde systeem wordt gevonden. Onder andere zoogdieren, vissen, zee-egels en weekdieren hebben allemaal een lichaamseigen cannabissysteem.

Er is zelfs een theorie dat de mens en de cannabisplant evolutionaire partners zijn. De complexe symbiose tussen de mens en de cannabisplant hint naar een onlosmakelijke band en co-evolutie. Dit is niet alleen op basis van de fysio-chemische opmaak maar ook door de lange gebruikshistorie van de plant.

Co-evolutie theorie van cannabis en de mens

Co-evolutie is de interactie tussen twee levensvormen die de ontwikkeling van beide soorten positief beïnvloedt. Je kan hierbij bijvoorbeeld denken aan insecten en planten, zoals bijen die bloemen bestuiven in ruil voor nectar. De hoofdvoorwaarde voor co-evolutie is een wederzijds belang en voordeel.

Een ander kenmerk van co-evolutie is ook vaak te vinden in fysieke veranderingen die anders niet hadden plaatsgevonden. Bijen, maar ook vogels en andere insecten hebben bijvoorbeeld speciale tongmaten, lichaamsvormen en kleuren ontwikkeld om optimaal gebruik te maken van de interactie met de co-evolutie partner. Planten aan de andere kant ontwikkelde op basis hiervan nectar, specifieke lengtes van de stelen en vormen van de bloemen.

Op basis van observaties vanuit de natuur en elementaire principes van de evolutie kunnen we concluderen dat een deel van de co-evolutie theorie stand houdt. De band tussen de cannabisplant en de mens heeft een wederzijds voordeel, er hebben fysiologische en biologische aanpassingen plaats gevonden (het endocannabinoïde systeem), maar er geen wederzijdse afhankelijkheid.

De cannabisplant en de mens zouden ook zonder elkaar bestaan hebben en als één van de twee wegvalt dan betekent dit niet het einde van de ander. Met bijen en specifieke plantensoorten is dit wel het geval! Desondanks het feit dat de co-evolutie theorie niet helemaal waterdicht is blijft het een gegeven dat de mens samen met de cannabisplant is geëvolueerd en het gebruik duizenden jaren teruggaat.

Het endocannabinoiden systeem

Het endocannabinoïde systeem ofwel het lichaamseigen “cannabissysteem” is één van de meest ver reikende metabole systemen van het lichaam. Als exogene cannabinoïden zoals die uit de cannabisplant het lichaam binnenkomen worden meerderde lichaamseigen processen beïnvloedt. Je zou het endocannabinoïde systeem kunnen zien als één van de hoofd commando- en controlecentrums van het lichaam. Dit systeem maakt het mogelijk voor het metabolisme om zich aan te passen en te reageren op de wereld om ons heen.

Dit verfijnde lichaamseigen communicatiesysteem is zelfs zo indrukwekkend dat de cannabinoïdereceptoren, die behoren tot de G-proteïnegekoppelde receptoren groep (G-Protein Coupled Receptors), een directe rol vervullen in ieder aspect van het menselijke lichaam.

De laatste twee decennia zijn er veel nieuwe inzichten naar voren gekomen over het functioneren van het endocannabinoïde systeem en haar onderdelen. Dit neuromodulaire systeem bestaat uit cannabinoïdereceptoren, endogene liganden en verschillende enzymen die verantwoordelijk zijn voor synthese en afbraak. De complexiteit van de interacties tussen allerlei verschillende cannabinoïden, cel soorten, systemen etc. zorgt ervoor dat er regelmatig nieuwe ontdekkingen worden gedaan.

Cannabinoïdereceptoren worden in grotere hoeveelheden dan welk andere receptorsysteem dan ook door het hele lichaam verspreid gevonden. Er bestaan verschillende soorten cannabinoïdereceptoren maar de twee hoofdreceptoren zijn de CB1 en CB2 receptoren. De CB1 receptor wordt voornamelijk in het zenuwstelsel, bindweefsel, testikels, klieren en organen gevonden. Terwijl de CB2 receptor voornamelijk in het immuunsysteem en andere geassocieerde structuren aanwezig is. Veel weefsels bevatten een combinatie van beide receptoren en onderzoekers gaan er eigenlijk vanuit dat het niet al te lang duurt voordat er een derde cannabisreceptor wordt gevonden.

Endocannabinoïden en fytocannabinoïden

Endocannabinoïden zijn de “cannabismoleculen” die het lichaam zelf aanmaakt om de cannabinoïdereceptoren te stimuleren. Endocannabinoïden worden geproduceerd en afgegeven door zenuwcellen en het zijn derivaten van vetzuren uit de eicosanoïden familie. Hiertoe behoren bijvoorbeeld ook de omega-3 vetzuren. De twee meest bekende zijn endocannabinoïden zijn anandamide en 2-arachidonoylglycerol (2-AG).

Omdat endocannabinoïden door neuronen worden gesynthetiseerd en afgegeven functioneren ze ook als neurotransmitters. Ze verschillen echter wel op twee fundamentele punten van andere neurotransmitters. Ze werken namelijk als omgekeerde boodschappers en ze stapelen niet op in de synaptische blaasjes.

Fytocannabinoïden zijn gelijke stoffen als endocannabinoïden maar komen exclusief uit planten, en niet het lichaam zelf. Omdat ze zo gelijk zijn aan onze eigen cannabinoïden zijn ze in staat om het lichaamseigen cannabissysteem te stimuleren.

De meeste fytocannabinoïden worden uit de cannabisplant geïsoleerd maar ook andere planten zoals bijvoorbeeld echinacea purpurea hebben niet-psychoactieve fytocannabinoïden. CBD en THC zijn de twee meest bekende natuurlijke plantaardige cannabinoïden. THC is de enige van deze twee met een psychoactieve werking.

Net zoals de mens gebruiken ook de planten die fytocannabinoïden bevatten deze stoffen voor hun eigen gezondheid en heilzame eigenschappen. Cannabinoïden hebben in zowel mensen als planten ook een werking als antioxidant.

Gunstige invloed op de gezondheid

Al lezend kom je erachter dat het endocannabinoïde systeem essentieel is voor een goede gezondheid. Endocannabinoïden helpen ons overleven in de snel veranderende en onnatuurlijke omgeving van vandaag de dag.

Suppletie met cannabinoïden uit cannabis is een effectieve manier om dit oersysteem, dat we allemaal in ons hebben, te stimuleren en onze vitaliteit te vergroot. Lage doseringen van cannabinoïden uit hennep zorgen ervoor dat het lichaam zelf meer endocannabinoïden aanmaakt en de dichtheid van de cannabinoïdereceptoren vergroten. Hoe meer receptoren men heeft, des te gevoeliger het lichaam wordt voor cannabinoïden.

Lage maar frequente doseringen wordt geadviseerd voor algemeen gebruik maar hier kan men van afwijken in individuele situaties. Een cannabisextract dat rijk is in endocannabinoïden werkt als een tonicum voor het lichaam. De kracht van een natuurlijk cannabisextract zit in de complexiteit en de grote diversiteit van de fytocannabinoïden en cofactoren. Dit synergisme kan niet overtroffen worden door synthetische derivaten.

Cannabinoïden tekort

Omdat zoveel mensen baat hebben bij het gebruik van cannabis bij uiteenlopende indicaties en situaties werd in 2004 voor het eerst geopperd dat dit wellicht zou kunnen komen door een systemisch endocannabinoïden tekort. Dit kan ontstaan door, of aan de basis liggen van de huidige gezondheidsstatus. Daarnaast spelen de levensstijl- en omgevingsfactoren een belangrijke rol hierin.

Na het lezen van de bovenstaande informatie is het logisch dat er gevolgen moeten zijn als het endocannabinoïde systeem dat zo diepgeworteld zit in het menselijke lichaam niet voldoende wordt gestimuleerd. Tekorten uiten zich dan ook op veel verschillende manieren.

Net zoals bij veel andere lichaamseigen stoffen en systemen kan het aanvullen van de al lage concentraties leiden tot fysiologische verbeteringen en meer vitaliteit. Vandaag de dag is een cannabinoïden tekort een algemeen erkend fenomeen waarbij fytocannabinoïden min of meer essentiële nutriënten zijn geworden.

In tegenstelling tot bijvoorbeeld omega-3 vetzuren tekorten zijn de meeste mensen niet geïnformeerd over de tekorten die kunnen ontstaan in hun eigen cannabissysteem, laat staan dat ze weten dat cannabis ook voor hun een toegevoegde waarde kan hebben.

Bekijk alle CBD producten