Zijn jouw supplementen en vitamines natuurlijk of synthetisch?

Wanneer je bewust bezig bent met je gezondheid, ben je waarschijnlijk regelmatig terug te vinden op verschillende supplementen websites. Misschien neem je zelfs supplementen voor specifieke indicaties op aanraden van een medisch professional.

Tegenwoordig moeten we wel supplementen nemen omdat er essentiële voedingsstoffen in ons dieet ontbreken, dit ondanks de grote beschikbaarheid van voedsel. De kwaliteit is ook niet meer hetzelfde als vroeger, bodems zijn uitgeput en het bewerken van voedsel kan de hoeveelheid van bijna iedere vitamine verminderen.

Kunnen voedingssupplementen de tekorten in onze voeding aanpakken? Wat zit er nu werkelijk in veel van deze supplementen en zijn er verschillen?

Dit zijn uiteraard goede vragen die alleen beantwoord kunnen worden als we terug gaan naar de basis – zijn de ingrediënten natuurlijk of mens vervaardigd (synthetisch)? Je hoort zelden discussies over synthetische aard van voedingssupplementen. Misschien ging je er altijd wel vanuit dat de voedingsstoffen in hoogwaardige supplementen uit natuurlijke bronnen werden gehaald. De vitamine C (ascorbinezuur) die je al jaren neemt, moet wel uit sinaasappels of andere hele voedselbronnen komen en het is ongetwijfeld een vorm die het lichaam goed kan absorberen.

Natuurlijke versus Synthetische vitamines en supplementen

Er is een groot verschil tussen de voedingsstoffen in natuurlijk voedsel en de ingrediënten die in het merendeel van de supplementen gebruikt worden. Neem bijvoorbeeld een wortel.

Wortels zitten bomvol voedingsstoffen. Ze bevatten niet alleen belangrijke stoffen zoals een voorloper van vitamine A, betacaroteen, of vitamine C, maar ook minder bekende stoffen als folaat en mannose. Sterker nog: wetenschappers hebben zo’n 200 verschillende voedingsstoffen en fytonutriënten gevonden in de simpele wortel.

Deze 200 nutriënten werken op een mysterieuze manier samen waarbij er simpele maar ook complexe interacties zijn. In voedsel zitten enzymen, co-enzymen, co-vitaminen, mineralen en andere stoffen die de nutriënten helpen om een natuurlijk synergisme te creëren.

Het is bijna onmogelijk om dit tot in de puntjes uit te zoeken of na te bootsen. Wetenschappers weten daarom ook niet precies hoe dit allemaal werkt. De kans is tevens groot dat ze dit nooit precies zullen weten. Dit is maar weer eens een goed voorbeeld van de mysterie, subtiliteit en complexiteit van moedernatuur.

Kijk bijvoorbeeld eens naar een doorsnee multivitamine formulering. De meeste consumenten zijn waarschijnlijk al tevreden als ze twintig verschillende ingrediënten zien op het etiket. Het

liefste natuurlijk met een ADH van 100%. Best wel indrukwekkend denkt men dan! Denk nu nog eens aan die wortel, met ruim 200 voedingsstoffen. Inderdaad! De samenstelling van natuurlijk voedsel is zoals eerder gezegd complex. Alle componenten in de wortel hebben elkaar nodig om goed door ons lichaam te worden opgenomen en gebruikt.

Het idee van “meer is beter”, wat vandaag de dag toch overheerst geldt dus niet altijd. Als betacaroteen goed is voor de ogen, dan moet een enorme hoeveelheid betacaroteen wel heel erg goed zijn voor de ogen. Dit is echter niet hoe Moeder Natuur en het lichaam werken wanneer het op voeding aankomt. 

Voedsel zit vol met gebalanceerde nutriënten. Natuurlijke voedingsconcentraten hebben daarom vaak een veel lagere potentie wanneer je die uitdrukt in milligrammen of microgrammen. De conclusie die vaak meteen getrokken wordt is dat ze dus minder effectief en krachtig zijn. Puur op basis van de hoeveelheden van de opzichzelfstaande vitaminen.

Omdat vitaminen onderdeel zijn van voedselcomplexen is het dus wederom niet zo simpel. Ze moeten wel met hun natuurlijke helpers worden gecombineerd om goed te kunnen worden gebruikt door het lichaam. Met andere woorden, een minuscule hoeveelheid van een vitamine in zijn natuurlijke voedselomgeving is veel functioneler, krachtiger en voedzamer dan een enorme hoeveelheid van een mens vervaardigde, pure vitaminefractie*.

In het geval van voeding is ‘meer’ zeker niet altijd beter.

Kwaliteit boven Kwantiteit

De moraal van het verhaal is dat de voedingsstoffen van de natuur perfect geproportioneerd zijn. Natuurlijke producten hebben meer effect dan een hoge dosis van synthetische samenstellingen.

Moeder Natuur weet het het best, niet alleen met voeding maar bijvoorbeeld ook met bioritmen en bewegen. Nutriënten hebben elkaar nodig om effectief te kunnen zijn in ons lichaam. De grote jongens hebben de helpers net zo hard nodig als andersom. De meeste vitamine-isolaten, zonder hun kleine partners, ook wel cofactoren genoemd, zijn gewoon minder effectief.

Hoe kom je er achter of de supplementen die je gebruikt synthetisch zijn?

Simpel… Je vindt het allemaal op het label. De ingrediënten geven alle informatie die je nodig hebt. Als een voedingsstof vermeld staat als bron, bijvoorbeeld fruit, kruiden, levertraan, biergist (Saccharomyces cerevisiae) of palmolie, dan zit je goed. Wanneer er enkel chemische namen staan, zoals niacine, thiamine of tocoferolen, dan zitten er synthetische ingrediënten in het product.

Wanneer het om supplementen gaat voor algemeen gebruik, is het veiliger om je intuïtie te vertrouwen en het advies van Hippocrates te volgen: “Laat voedsel uw medicijn zijn, en medicijnen uw voedsel.”

Is er een rol voor mens vervaardigde ingrediënten?

Je hoeft geen genie te zijn om te begrijpen dat voedselproducten die met vitaminen verrijkt worden niet hetzelfde werken als de oorspronkelijke onbewerkte producten. Vitaminen als onderdeel van natuurlijke voedselcomplexen werken gewoon beter, ook al hoor je vaak dat het lichaam geen onderscheid hierin kan maken. Dit is echter niet waar omdat men dan:

1. Het effect van verschillende vitamine structuren bij de opname en het gebruik negeert.
2. De verschillen in afmetingen van uiteenlopende isomeren negeert. Dit heeft een directe impact op de opname en bio-activiteit.
3. Het feit negeert dat de natuurlijke voedingsmatrix van vitaminen de opname, bio-activiteit en werking verbetert.
4. Negeert dat de meest mens vervaardigde vitaminen een kristallijne structuur hebben in tegenstelling tot de natuurlijke varianten.

In artikel proberen we niet het grote scala aan positieve effecten van mens vervaardigde voedingsstoffen op de algemene gezondheid, of bij specifieke indicaties teniet te doen. Het doel van het bovenstaande artikel is om de consument er bewust van maken dat er verschillen zijn tussen natuurlijke en synthetische voedingsstoffen.

Als men de keuze heeft dan hebben natuurlijke producten naar onze mening altijd de voorkeur, indien bestemd voor algemeen gebruik. Bij specifieke indicaties is dit niet altijd toepasbaar. Het inzetten van al dan niet hogere doseringen van mens vervaardigde voedingsstoffen of ingrediënten is dan wellicht de juiste keuze. Ook nu willen we de lezer aan het denken te zetten over de complexiteit van belangrijke zaken die de gezondheid kunnen beïnvloeden. Moeder Natuur weet het altijd beter!