Calanusolie, of planktonolie bestaat uit een natuurlijk extract van de Calanus finmarchicus. Dit is een 3-5 mm kleine kreeftjessoort uit de familie van de Calanidae. Deze diertjes maken deel uit van het zoöplankton aan het begin van de voedselketen en komen in grote hoeveelheden voor in de Noordelijke IJszee (Arctische Oceaan). Calanus finmarchicus bevat ZEER waardevolle en unieke omega-3-vetzuren en antioxidanten. Daarnaast is de vangst uiterst duurzaam en is er geen sprake van gifstapeling.

Calanusolieconcentraat heeft een bijzondere samenstelling omega-3-vetzuren  (EPA, DHA en SDA). Het unieke van Calanusolie is dat de vetzuren grotendeels voorkomen in de vorm van ‘wasesters’. Dit geeft de olie specifieke en gunstige eigenschappen voor de gezondheid die niet of minder aanwezig zijn bij andere oliën zoals visolie en krillolie.

Het belangrijkste verschil tussen krillolie en Calanusolie is de snelheid waarmee ze gemetaboliseerd worden en daardoor ieder een unieke werking in het lichaam hebben.

Wasesters

Het verschil in werking tussen omega-3-vetzuren uit Calanusolie en andere omega-3-olien komt doordat wasesters trager verteerd worden dan de ethylesters en triglyceriden uit visolie. Bij de vertering van wasesters komen de vrije vetzuren waarschijnlijk lager in de darmen vrij; het distale deel van de dunne darm en in de dikke darm. Deze darmgebieden zijn het rijkst aan receptoren die reageren op deze vrije vetzuren; de vetzuursensoren GPR120/FFA4 (G-proteïnegekoppelde receptoren).

Vetzuren EPA en DHA SDA

De omega-3 vetzuren EPA, DHA, SDA komen hoofdzakelijk voor in voedselbronnen uit de zee. Er zijn inmiddels ontelbare onderzoeken en artikelen beschikbaar die werking van deze speciale vetzuren beschrijven. Vanwege de doorgaans lage inname van omega-3 uit voedsel, behoren voedingssupplementen met omega-3 vetzuren voor velen terecht tot de basisproducten en is een toereikende inname een belangrijk aandachtspunt. Of het nu via het eten van vis is of via suppletie. Het hoge gehalte van stearidonzuur (SDA) in Calanusolie is tevens interessant, omdat SDA op zijn beurt een efficiënte precursor is voor EPA.

Voordelen ten opzichte van visolie

Er zijn een aantal nadelen aan visolie; het gebrek aan fosfolipiden is er een van. DHA en EPA zijn beide niet in water oplosbaar en kunnen daarom niet in hun vrije vorm via het bloed worden getransporteerd. Ze moeten als het ware worden verpakt met lipoproteïnen zoals fosfolipiden. Dit is vooral de reden waarom de biologische beschikbaarheid van Calanusolie en krillolie zoveel hoger is dan die van visolie: in visolie zijn DHA en EPA nog gebonden aan triglyceriden.

Bij de consumptie van visolie moet de lever eerst zowel EPA als DHA aan fosfatidylcholine hechten zodat het op een efficiënte manier door het lichaam en de hersenen kan worden gebruikt. De hersenen kunnen DHA niet makkelijk absorberen mits het gebonden is aan fosfatidylcholine. Calanusolie en krillolie bevatten van nature al veel fosfatidylcholine en visolie doet dat niet.

Hoewel het eten van DHA-rijke vis en visolie zeker positieve effecten heeft, lijkt consumptie van Calanusolie en krillolie gunstigere effecten te sorteren. Deze zijn gerelateerd aan de manieren waarop de twee vormen van DHA worden gemetaboliseerd en uiteindelijk de hersenen bereiken.

Wanneer de triglyceridevorm van DHA (visolie) wordt gemetaboliseerd, verandert het grootste deel in niet-veresterd DHA, terwijl de fosfolipidevorm hoofdzakelijk wordt gemetaboliseerd tot DHA-lysofosfatidylcholine (DHA-lysoPC). Beide vormen kunnen de bloed-breinbarrière  passeren om je hersenen te bereiken, maar de fosfolipide-vorm doet dit veel efficiënter.

Zuiver, verantwoord en duurzaam

Elke productiebatch van Calanusolie wordt op onzuiverheden getest. Onder andere op zware metalen en microbiologische verontreinigingen: bacteriën, gisten en schimmels. De olie die gebruikt wordt, voldoet aan de strenge Europese regelgeving. Daarnaast staat de Calanus finmarchicus aan het begin van de voedselketen (het laagste trofische niveau) waardoor stapeling van gifstoffen nauwelijks een rol speelt.

De Calanus Finmarchicus die Ergomax gebruikt, wordt gevangen in noordelijke ijszee. De totale biomassa is ongeveer 300 miljoen ton, vele malen groter dan de totale biomassa van vis in die wateren. Het ‘oogsten’ geschiedt volgens ‘slow proces’ en verbruikt aanzienlijk minder energie dan de reguliere visserij; ongeveer eenderde.

Oxidatie, visolie en anti-oxidanten

Een laatste belangrijk punt bij omega-3-producten zoals visolie is het van nature lage gehalte aan antioxidanten. Bederf (oxidatie) is dan ook een terechte zorg. Planktonolie uit Calanus finmarchius bevat van nature een hoog gehalte aan het antioxidant astaxanthine. Daarnaast draagt de wasesterstructuur bij aan de stabiliteit van de olie en  zorgt ervoor dat de omega-3-vetzuren binnen in de capsule niet bederven. Hierdoor blijft de kwaliteit gewaarborgd en de houdbaarheid verlengd wordt tot wel twee jaar op kamertemperatuur.

Traditionele samenlevingen

Wasester omega-3-vetzuren zijn niet nieuw maar waren al bekend vanuit verschillende meer traditionele samenlevingen, vaak gelegen in Noorderlijke delen van Europa, Groenland en Canada zoals de Inuit. Onder andere Walvis, Pinguin en zeehond zijn rijk aan dit type vetzuren en kwamen voor in het dieet van deze populaties. Vanwege hoofdzakelijk ethische redenen worden deze dieren nog nauwelijks voor menselijke consumptie gevangen; zeker in de moderne, Westerse samenlevingen.

Van dergelijke populaties is bekend dat ondanks een lage gemiddelde leeftijd (voornamelijk veroorzaakt door hoge kindersterfte en gebrekkige directe voorzieningen) de absolute leeftijd die een persoon bereikte -mits de kritieke kindertijd was doorleefd- vaak hoog was. Bovendien bereikten jager-verzamelaars in vele gevallen deze leeftijden in goede gezondheid.

G-proteïnegekoppelde receptoren GPR120/FF4A

De oorsprong en evolutie van het zenuwstelsel is een van de meest intrigerende en enigmatische gebeurtenissen in de biologie. G-proteïnegekoppelde receptoren zijn de grootste superfamilie van membraangebonden eiwitten die de controle hebben over cruciale processen in het lichaam. Deze receptoren zijn meer dan 800 miljoen jaar geleden geëvolueerd en daardoor diep verweven met het fysieke functioneren op veel verschillende manieren. Je kunt hierbij denken aan de homeostatische regulering van systemische metabole processen.

Het onderzoek naar deze receptoren bestaat nog niet zo lang en de aandacht in de wetenschap is in korte tijd enorm toegenomen. Bij de opname van de omega-3-vetzuren uit Calanusolie worden deze vetzuursensoren geactiveerd in de darmwand. EPA en DHA zijn onder andere activatoren van GPR120/FFA4. Via deze vetzuursensoren stimuleren de omega-3-vetzuren de afgifte van verschillende lichaamseigen signaalstoffen.