De soap, of liever gezegd, het DRAMA rondom glyfosaat gaat verder. The Guardian publiceerde onlangs een artikel – gebaseerd op een groot wetenschappelijk onderzoek- waaruit blijkt dat mensen die in grote mate worden blootgesteld aan glyfosaat 41 procent meer kans hebben op non-Hodgkin-lymfoom. Het Nederlandse ‘Follow The Money’ deed er een schepje bovenop en onthulde dat Monsanto Nederlands onderzoek naar glyfosaat staakte na een voor hen ‘niet acceptabel’ resultaat. Als (biologische) kers op de taart blijkt uit een publicatie van Bloomberg dat er ook nog een rechtszaak is aangespannen omdat het bestrijdingsmiddel een gezond darmmicrobioom om zeep zou helpen; iets dat altijd is ontkend.

De geschiedenis

Glyfosaat werd voor het eerst geïntroduceerd in 1974. Het gebruik is inmiddels enorm toegenomen omdat het al lang niet meer alleen als een herbicide wordt gebruikt. Glyfosaat sproeit men tegenwoordig ook rechtstreeks op gewassen als een ‘droogmiddel’ of als middel om sneller te kunnen oogsten.

Als onderdeel van de vermarkting werden tegelijkertijd genetisch gemanipuleerde ‘glyfosaat-tolerante gewassen’ geïntroduceerd. Deze gewassen moesten genetisch specifiek worden aangepast om resistent te zijn tegen het herbicide.  Onbeperkt kon glyfosaat worden gespoten om alle planten, behalve deze genetisch gemanipuleerde, te doden. Tot zover de biodiversiteit.

Inmiddels blijkt dat glyfosaat ook veel wordt gespoten op conventioneel geteelde gewassen. Van hobby-tuinder tot groenvoorziener in de openbare ruimte: iedereen greep naar het makkelijk verkrijgbare glyfosaat.

Breed-spectrum herbicide

Glyfosaat is een breed-spectrum herbicide. Dit betekent dat het een breed scala aan vegetatie doodt. Het werkt enigszins willekeurig op planten, behalve op de eerder genoemde glyfosaat-resistente genetisch, gemodificeerde gewassen. Maar, nu blijkt; glyfosaat doodt ook het microbiële leven in de bodem. Dit is problematisch omdat we micro-organismen voor gezonde grond nodig hebben. Precies zoals in het darmmicrobioom genereren microben in de bodem gunstige voorwaarden die nodig zijn voor optimale gewassengroei. Nog een andere verstorende factor is het feit dat glyfosaat mineralen ‘bindt’, waardoor deze niet, of stukken minder beschikbaar zijn voor opname door de plant. Dit komt de voedingswaarde van geteelde groente natuurlijk niet ten goede.

Microbioom

Een goede balans in de darmen waarin de gezonde en nuttige darmbacteriën veruit in de meerderheid zijn, is een belangrijk ingrediënt voor de algehele gezondheid. De nuttige bacteriën in onze darmen helpen mee om een optimale spijsvertering te verkrijgen en om de immuunfunctie ondersteunen. Daarbij is het darmmicrobioom betrokken bij de productie, regulatie en aanmaak van tal van hormonen, neurotransmitters, enzymen en vitaminen. Het belangrijkste is misschien dat nuttige bacteriën voorkomen dat “slechte”, of “ongunstige” varianten kans krijgen om te groeien en ziekten veroorzaken.

Wanneer mensen glyfosaat binnen krijgen, kan het fungeren als een breed-spectrum antibioticum in het maagdarmkanaal. Bij dieren is aangetoond dat glyfosaat het darmmicrobioom verstoort en in algemene zin kan worden aangenomen dat met name de gezonde bacteriegroei onder druk komt te staan.  Bovendien hebben onderzoeken aangetoond dat blootstelling aan glyfosaat de werking van antibiotica beïnvloedt.

De rechtszaak

De rechtszaak is begin februari ingediend bij de federale rechtbank in Kansas City, Missouri. Volgens de aanklagers heeft Monsanto gebruikers stelselmatig misleid door hen te verzekeren dat glyfosaat geen impact heeft op het darmmicrobioom. Via labels werd consumenten ten onrechte verzekerd dat de werkzame stoffen zich op een enzym richten dat niet wordt aangetroffen ‘in mensen of huisdieren’. Dit is onterecht aldus de aanklagers.

Inmiddels is Monsanto in meer dan 9000 rechtszaken verwikkeld.

Bronnen: The Guardian, Follow The Money, Bloomberg, ConsumerSafety.