Werking van supplementen: Ieder persoon is uniek
Iedereen is van binnen net zo verschillend als van buiten
Biochemische individualiteit is een concept dat er van uit gaat dat de voedingsstatus en chemische opmaak van iedere persoon zelfs uniek is als een vingerafdruk.
Dat voedingsbehoeften verschillen van mens tot mens, is algemeen bekend. Denk maar eens aan iets simpels als een voedingsallergie: pure pindakaas is een goede bron van energie en energie, maar desondanks kan het eten van fataal aflopen voor iemand met een pinda allergie. Of hoe de ene persoon zich veel beter gaat voelen na vegan te zijn gaan eten, terwijl het carnivoor dieet wonderen doet voor de gezondheid van een ander (en alle nuances daartussen).
Dit betekent automatisch sprekend dat niet alleen dat de voedingsbehoeftes van persoon tot persoon verschillen maar dat ook de werking van voedingssupplementen per individu anders kan zijn. In 1956 schreef Dr. Roger J. Williams hier voor het eerst over in zijn boek “Biochemische individualiteit – de sleutel tot inzicht in wat uw gezondheid vormgeeft”. Hoewel het boek al lang geleden is geschreven, blijft het tot op de dag van vandaag relevant in de zoektocht naar een uitgebalanceerd lichaam.
In zijn boek verschijnen Dr. Williams onder andere hoe zelfs eeneiige tweelingen niet biochemisch identiek zijn, en hoe alleen al de op het eerste gezicht kleine verschillen in orgaangrootte een andere voedingsbehoefte bewerkstelligt tussen individuen.
Meerdere wegen, meerdere eindpunten
Net zoals ontdekkingsreizigers onbekende paden in kaart brengen, doen medische onderzoekers dit voor biochemische paden. Met betrekking tot het lichaam noemt men deze reactiepaden: de stappen die genomen worden op moleculair niveau in een biochemisch proces. Bij iedere stap van een reactiepad worden moleculaire verbindingen gesmeed of verbroken. Het in kaart brengen van reactiepaden wordt voor alle bekende exogene en endogene stoffen gedaan.
Sommige reactiepaden leiden simpelweg als eenrichtingsverkeer van A naar B, maar sommige stoffen volgen gevorkte paden met meerdere eindpunten. Vergelijk het met een tolwegsysteem, waarbij enzymen in de tolhuisjes zitten en het vervolg (en een eindpunt) van het reactiepad bepalen voor een stof. Wanneer je in dit geval een voedingssupplement inneemt kan dit dus meerdere reacties volgen in het lichaam: ieder pad heeft een eigen eindpunt en ieder eindpunt bepaalt de werking van het ingenomen supplement.
Genetica en epigenetica
Neem bijvoorbeeld het aminozuur tryptofaan. Tryptofaan is een voorloper van vitamine B3, melatonine, 5-HTP en serotonine. Afhankelijk van het enzym dat betrokken is in een reactiepad, wordt tryptofaan bedoeld in een van deze stoffen. De mogelijkheid om dit optimaal te laten verlopen is het resultaat van de interactie tussen je genenpakket (genetica) en je omgeving (epigenetica). Dat betekent de status van enzymen in je cellen, maar ook de staat waarin het lichaam zich bevindt. Zo hebben bijvoorbeeld luchtkwaliteit en de voedingsstatus een invloed hierop.
Neem de regie over
Verloopt de omzetting niet helemaal soepel en wijkt het reactiepad van een ideaal dan is dit niet alleen inefficiënt of ineffectief, maar ook potentieel ongunstig omdat er onwenselijke bijproducten kunnen ontstaan in de baan van het reactiepad. Je kunt je cellen ondersteunen in het begaan van de gewenste reactiepaden! Het verbeteren van de huidige staat van het lichaam draagt bij aan deze processen. Maar ook door met voeding die je neemt de juiste combinaties te maken van co-factoren en aanvullingen.
Bioritme en je metabolische mindset
De co-factoren die bijvoorbeeld een aminozuur zoals tryptofaan activeren om een bepaald reactiepad in te slaan zijn non-proteïne biochemicaliën zoals vitaminen en mineralen. Vitaminen en mineralen zijn daarnaast de bouwstenen voor co-enzymen, die nodig zijn om enzymatische reacties te bewerkstelligen. Voor ieder aminozuur is een cofactor nodig om een biochemische reactie op gang te brengen. In geval van tryptofaan zorgt onder andere vitamine B6 daarvoor.
Niet alleen de onwillekeurige biochemische processen in je lichaam zijn heer en meester over hoe je metabolisme functioneert. Ook je mindset hier een grote rol in. De negatieve effecten van stress op je hele activiteit is hier een welbekend voorbeeld van, maar er zijn nog een veelvoud aan andere voorbeelden. Door wetenschappelijk onderzoek werden namelijk de volgende fascinerende resultaten die ons uitdagen om buiten de huidige kaders te denken:
- In 2 onderzoekgroepen met diabetes type 2 patiënten was het idee dat een suikerrijk product gedronken werd genoeg om het glucosegehalte in het bloed te doen stijgen. Beide groepen dezelfde drank, maar het ingrediëntenlabel verschilde. Toch kreeg de groep die dacht meer suiker in zijn drankje te hebben een glucosepiek in hun bloed, die niet geregistreerd werd bij de groep die het juiste label op hun drankje hadden.
- Een ander onderzoek naar de relatie tussen cognitie en metabolisme liet zien dat wanneer testpersonen vooral geloofden op een caloriearm dieet te leven, zelfs wanneer dit niet zo was, ervoor zorgde dat ze verloren gewicht.
- De overtuiging dat de griep heerst in de winter, vergroot de kans dat er ook werkelijk griepachtige beelden worden weergegeven in de winter.
Naast het combineren van supplementen met de juiste voedingsstatus en voornamelijk het bioritme erg belangrijk omdat dit samenhang in alle lichaamsprocessen. Beweging en voldoende rust / slaap voor lichaam en geest staan samen met de voedingsdichtheid centraal. Natuurlijk zijn er nog vele andere belangrijke aspecten zoals bijvoorbeeld de darmflora: hoe beter je darmen werken, hoe beter voedingsstoffen opgenomen kunnen worden tenslotte. Je zorgt voor dat er een ras spectrum aan voedingsstoffen biologisch beschikbaar is waardoor je lichaam zo optimaal mogelijk kan functioneren op zijn brandstof. Het toepassen van de juiste brandstof in de juiste hoeveelheid voor ieder lichaam is dus de kunst!
Teveel van het goede
Een kanttekening die geplaatst moet worden bij het suppleren van voedingsstoffen is de hoeveelheid die je tot je neemt. Hoewel voedingssupplementen vaak als onschuldige toevoegingen aan een voedingspatroon worden gezien, is dit zeker niet in alle gevallen de waarheid en gaat het credo ‘hoe meer, hoe beter’ niet op.
Zo is resveratrol een voedingssupplement dat steeds meer bekendheid geniet. Wat minder bekend is, is het hormetisch effect van resveratrol. Kortgezegd betekent hormese dat een bepaalde stof een stressprikkel opwekt in je lichaam, waarvan je door het volgende herstel fysiek winst maakt omdat je er sterker uitkomt (zoals krachttraining of vasten bijvoorbeeld). Resveratrol heeft een tweeledige vorm van hormese: afhankelijk van de dosering, kan het effect positief of juist negatief uitpakken voor het lichaam. Ook andersom kan deze bi-fase respons van het lichaam in een groep worden ingesteld: een bepaalde dosering kan een negatieve uitwerking op het ene biochemische proces, maar naast een positief effect op het andere. Bij een aantal voedingsstoffen (waaronder met naam fytochemicaliën),
Ook bij het verbruik van voeding die van de natuur bepaalde gunstige voedingsstoffen bevatten, is het goed zelfs nog te staan bij de hoeveelheid die je in moet nemen om een gunstig effect van de voedingsstoffen te bereiken en de balans daarvan met de andere aanwezige eigenschappen van die voeding. Zo kun je resveratrol tot je nemen via rode wijn, maar om aan een effectieve resveratrol dosis te komen zou je dagelijkse zoveel flessen rode wijn moeten drinken dat de alcoholwaarde het gunstige van de resveratrol teniet doet. Balans is het toverwoord.
Voed je zo natuurlijk mogelijk
Hoewel de specifieke voedingsbehoeften individuele biochemische verschillen, kun je in het algemeen aanhouden dat zoveel mogelijke co-factoren en co-enzymen via voeding opnemen een solide basis vormt, naast voldoende beweging en slaap. Zorg voor voldoende proteïne, vezels, vitaminen en mineralen in je dagelijks eetpatroon uit zo natuurlijke mogelijke bronnen, zodat je lichaam de handvaten heeft om de optimale combinaties tussen aminozuren en co-factoren te kunnen maken. En waar voeding tekort kan schieten, kunnen supplementen hierin bijstaan.
Wanneer je voor supplementen kiest, geldt hetzelfde: een zo natuurlijk mogelijke bron heeft ten allen tijde de voorkeur.